کالیگرافی چیست + سبک ها و کاربردهای کالیگرافی
کالیگرافی چیست یکی از ارکان اصلی زندگی بشر که پیوند مستقیمی با باورهای دینی و آیینه ای آنها داشته هنر میباشد. هنر همانند ادبیات و مذهب بخشی از زندگی انسان ها بوده است. آدمی همیشه با خلق آثار هنری احساس لذت و ضعف میکند و آن را بخشی از زندگی خود میپندارد. کالیگرافی یا خوشنویسی یکی از هنرهای مرسوم در میان مردم است که پس از پیدایش خط به دنیای ما وارد شده است و آن را دگرگون کرده است. در این مطلب از آکادمی گرافیستار به بیان مفهوم کالیگرافی و زیباییهای این هنر جذاب میپردازیم.
تاریخچه کالیگرافی
واژهی کالیگرافی (Calligraphy) که ریشه یونانی دارد به معنای هنر زیبانویسی بوده و از دو بخش کالوس (kallos) به معنای زیبا و گرافاین (graphein) به مفهوم نوشتن برگرفته شده است. دانش درست نویسی شکل کلمات را با کالیگرافی معرفی میکنند.
قدمت کالیگرافی به بیشتر از ۳ هزار سال قبل مربوط میشود و اولین کالیگرافی جهان به اعتقاد بسیاری از کارشناسان متعلق به چینی ها میباشد. به اعتقاد برخی دیگر از کارشناسان رومی ها این سبک نوشتاری را اختراع کرده اند. با وجود این اختلاف نظرها، همه افراد بر سر این موضوع اتفاق نظر دارند کالیگرافی در اواسط قرن پانزدهم و پس از اینکه صنعت چاپ به اروپا وارد شد، مورد استفاده قرار گرفت.
در حقیقت از همان ابتدا، تفاوت هایی در بین دست نوشته های معمولی و سبک های نوشتاری خاص مانند تایپوگرافی و کالیگرافی ایجاد شد. در ایران نیز از قبل از دوران صفویه پدیده نقاشی شکل گرفت ولی کالیگرافی از دوران میرزا غلامرضا امیرخانیِ خوشنویس و با آموزش خط نستعلیق به دانش آموزان ایجاد شد.
از دست ندید: پکیج آموزش کالیگرافی از صفر تا اجرای پروژه های حرفه ای
کالیگرافی چیست
کالیگرافی یا خوشنویسی نوعی هنر دیداری محسوب میشود که ارتباط مستقیمی با نوشتار دارد. در کالیگرافی کلمات و حروف با استفاده از قلمو و به شکلی هنرمندانه بر روی کاغذ نوشته میشوند. در واقع هنر نوشتن کلمات و حروف به صورتی ماهرانه و هماهنگ با هم را کالیگرافی میگویند.
انواع کالیگرافی
- کالیگرافی مدرن:
این نوع کالیگرافی مجموعه بزرگتری از نوشتار را نسبت به دیگر انواع آن در بر میگیرد. کالیگرافی شامل انواع هنرهای طراحی که کلمات در آن ناخوانا باشند میشود.
- کالیگرافی کلاسیک :
ایننوع کالیگرافی با دست خط غیرکلاسیک و تایپوگرافی متفاوت بوده ولی در برگیرنده هر دوی آنها میتواند باشد.
سبکهای مختلف کالیگرافی
در هر نقطه از جهان کالیگرافی را به یک شکل و سبک خاص به نمایش میگذارند. در اینجا به معرفی چند نمونه از معروفترین سبک های کالیگرافی خواهیم پرداخت.
- کالیگرافی غربی:
در کالیگرافی غربی یا خوشنویسی غربی، برای نوشتن کلمات از قلم شیب استفاده میشود. برخی از انواع خطوط مورد استفاده در این سبک شامل خط ایتالیک (Italic)، خط انگلیسی، خط کارولینگین (Carolingian) و خط رومی (Roman) میباشد. بر اساس نوع خط مورد استفاده از سری قلم شیب متفاوتی استفاده میشود.
- کالیگرافی شرقی:
ابزار خوشنویسی مطابق با سبک شرقی را با چهار گنجینه یادگیری معرفی میکنند. این چهار گنجینه شامل جوهر، قلمو، کاغذ و جوهردان میشود که بر اساس نوع و اندازه خطوط، کالیگرافی شرقی متنوع میشود. تاکید بر روی ظاهر حروف در کالیگرافی شرقی بسیار زیاد است و این موضوع باعث شده است که نوشته های شرقی نسبت به سایر سبکها متفاوت باشد.
- کالیگرافی اسلامی:
کالیگرافی اسلامی یکی از متفاوت ترین سبک های کالیگرافی است که با نام خوشنویسی عربی شناخته میشود. در این سبک کالیگرافی حالتی معنوی ایجاد میشود که مطابق با هنر اسلامی میباشد. برای نوشتن قرآن از این هنر خوشنویسی استفاده میشود. خط نسخ و خط کوفی از معروف ترین خط ها در این سبک میباشند.
کاربرد کالیگرافی چیست
برای اینکه حرف های تر به نظر برسید میتوانید از کالیگرافی استفاده نمایید. همچنین برای اینکه هنر خود را به شکل بهتری به نمایش بگذارید میتوانید از این هنر استفاده نمایید. بسیاری از آثار کالیگرافی امروزه در سطح شهر قابل مشاهده است که برخی از نمونه های آن را در اینجا بررسی میکنیم.
۱– کسب درآمد:
شما در کالیگرافی میتوانید از هنر خود برای کسب درآمد استفاده نمایید. ولی چگونه این اتفاق میافتد؟
بسیاری از کسب و کارها به کسی احتیاج دارند تا طراحی های مربوط به کسب و کارشان را انجام دهد. از طرفی برخی از افراد به کسی نیاز دارند تا این هنر را از او بیاموزند. در نتیجه شما میتوانید به عنوان یک طراح یا یک معلم خطاطی مجرب فعالیت کنید.
۲– متمایزسازی کسب و کار:
همانگونه که بیان شد بسیاری از کسب و کارها به هنر کالیگرافی نیاز دارند تا محصول خود را از دیگر محصولات متمایز نشان دهند. به عنوات مثال میتوانید کالیگرافی را در طراحی کارت هدیه، لوگو، خوش آمدگویی و یا برای دکوراسیون فروشگاه خود استفاده نمایید تا بیشتر توسط مخاطبان دیده شوید و مورد توجه قرار بگیرید.
۳– ساخت کارت پستال و هدایای خاص:
کالیگرافی در ساخت کارت هدیه و کارت پستال بسیار پرکاربرد است. از طرفی در کنار کسب و کارهایی که از این کارت ها تولید میکنند، افراد بسیاری هستند که با ایده های خلاقانه از این هنر برای هدیه دادن به دوستان و نزدیکان خود استفاده میکنند.
۴– بیان هرچه بهتر خود:
اعتماد به نفس بالا یکی از نتایج داشتن خط خوب است که در نگاه دیگران شما را فردی با اعتماد و منظم نشان میدهد. مثلا زمانی که در کارهای خود از کالیگرافی استفاده میکنید، روزمه کاری خود را با این سبک خوشنویسی مینویسید، نظر افراد بیشتری را به خود جلب میکنید.
استفاده از کالیگرافی در برندسازی
بسیاری از کسب و کارها امروزه برای طاحی برند خود از کالیگرافی استفاده میکنند تا پیام برند خود را به شکل بهتری به مخاطب منتقل نمایند. استفاده از این سبک در طراحی برند محصولاتی که دستساز هستند میتواند بسیار موفق عمل کند. در ادامه به بررسی برخی از برندهای معروفی که از کالیگرافی در برند خود استفاده کردهاند خواهیم پرداخت.
نمونههای کالیگرافی در برندهای معروف
شرکت کوکاکولا یکی از نمونه ها موفق استفاده کننده از کالیگرافی در برند خود میباشد. لوگی کوکاکولا با همین نام (Coca-Cola) بوده که از دستخط کلاسیک برای طراحی آن استفاده شده است. برند کوکاکولا با وجود تغییرات جزئی که تا به امروز داشته است از طرح اصلی خود دور نشده است و این امر بیانگر اصالت این شرکت میباشد.
نمونه موفق دیگر در این حوزه، برند داو (Dove) میباشد که از کالیگرافی کلاسیک برای طراحی برند خود استفاده نموده است. در خطوط کلمه داو به معنای کبوتر توانسته اند به خوبی لطافت و ظرافت را در کنار طراحی پرنده به نمایش بگذارند. از سویی دیگر خط کلاسیک در لوگوی این برند بیانگر قدمت آن می باشد. همچنین در طراحی برندها و پوسترهای عرب از کالیگرافی عربی استفاده میشود.
نوع دیجیتال کالیگرافی در ایران با تکنیک سایه زدن یکی شده است. اگر از فونت های شکسته مثال نستعلیق استفاده شود و سپس برای حروف سایه به کار گرفته شود، با نام کالیگرافی شناخته میشود. در طراحی پوستر، لوگو و عکس نوشته ها از این تکنیک استفاده های زیادی میشود و اگر مهارت کمی در خطاطی و فتوشاپ داشته باشید میتوانید طرح های جذابی را از این طریق ایجاد کنید. امید به آن است که از خواندن این مطلب لذت برده باشید و با آگاهی از کالیگرافی بتوانید از این تکنیک در طراحی های خود به خوبی استفاده نمایید.
منبع: نواندیش